Skolyoz, lordoz ve kifoz nedir, belirtileri nelerdir?

Omurga, vücudun dik durmasını sağlayan, esnek ve güçlü bir yapıdır. Normalde omurgada hafif eğrilikler bulunur, ancak bu eğriliklerin normal sınırların ötesine geçmesi durumunda skolyoz, lordoz ve kifoz gibi spinal deformiteler ortaya çıkar. Bu durumlar, omurganın yapısını ve işlevini etkileyerek çeşitli belirtilere yol açabilir. Aşağıda, her bir durumun tanımı ve yaygın belirtileri detaylandırılmıştır.

Skolyoz, omurganın yana doğru anormal bir eğriliği olarak tanımlanır. Genellikle "S" veya "C" şeklinde bir eğrilikle karakterizedir ve çocukluk veya ergenlik döneminde ortaya çıkabilir. İdiopatik (nedeni bilinmeyen) skolyoz en yaygın türüdür, ancak konjenital (doğuştan) veya nöromüsküler hastalıklara bağlı olarak da gelişebilir. Skolyoz, hafiften şiddetliye kadar değişen derecelerde olabilir ve tedavi edilmezse ilerleyebilir.

• Belirtileri
• Omuzların veya kalçaların asimetrik görünmesi (bir omuz diğerinden daha yüksek).
• Bel veya sırtta gözle görülür bir eğrilik.
• Giysilerin vücuda düzgün oturmaması.
• Yürüme veya duruşta değişiklikler.
• Hafif veya şiddetli sırt ağrısı (özellikle ileri evrelerde).
• Nefes darlığı veya yorgunluk (eğrilik akciğerleri etkiliyorsa).
• Psikolojik stres (özellikle ergenlerde görünüm kaygısı).

Lordoz, omurganın bel (lomber) veya boyun (servikal) bölgesinde içe doğru aşırı eğrilik olarak bilinir. Normalde bu bölgelerde hafif bir lordoz eğriliği bulunur, ancak aşırı artması durumunda "swayback" veya "içe çökük bel" olarak adlandırılır. Lordoz, obezite, hamilelik, osteoporoz veya kas dengesizlikleri gibi faktörlere bağlı olarak gelişebilir. Hafif vakalarda genellike asemptomatik olabilir, ancak şiddetli durumlarda ağrı ve hareket kısıtlılığına neden olur.

• Belirtileri
• Bel bölgesinde belirgin bir çıkıntı veya "içe doğru eğim".
• Kalçaların geriye doğru itilmiş gibi görünmesi.
• Karın kaslarının zayıflığına bağlı karın öne çıkıntı yapması.
• Bel ağrısı veya sertlik, özellikle uzun süre ayakta durunca.
• Yürüme veya oturmada zorluk.
• Nadir durumlarda, sinir sıkışmasına bağlı bacaklarda uyuşma veya güçsüzlük.

Kifoz, omurganın üst sırt (torasik) bölgesinde dışa doğru aşırı eğrilik olarak tanımlanır. Normalde bu bölgede hafif bir kamburluk bulunur, ancak aşırı artması durumunda "kambur" veya "yuvarlak sırt" görünümüne yol açar. En yaygın türü, Scheuermann kifozu (ergenlikte gelişen) veya postür bozukluğuna bağlı kifozdur. Ayrıca, osteoporoz, omurga kırıkları veya enfeksiyonlar da kifoza neden olabilir. Şiddetli kifoz, solunum problemleri gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

• Belirtileri
• Üst sırtında belirgin bir yuvarlaklık veya kamburluk.
• Omuzların öne doğru düşmesi ve başın öne eğik durması.
• Hafif veya şiddetli sırt ağrısı, özellikle eğrilik bölgesinde.
• Yorgunluk veya kas yorgunluğu.
• Nefes almada zorluk (eğrilik akciğer kapasitesini azaltıyorsa).
• Denge problemleri veya yürüme güçlüğü.
• İleri vakalarda, omurilik basısına bağlı bacaklarda güçsüzlük veya uyuşma.

Skolyoz, lordoz ve kifoz teşhisi genellikle fizik muayene, röntgen veya MRI gibi görüntüleme yöntemleriyle konulur. Tedavi, eğriliğin şiddetine, hastanın yaşına ve altta yatan nedenlere bağlı olarak değişir. Hafif vakalarda fizik tedavi, egzersizler ve postür düzeltme yeterli olabilirken, ilerlemiş durumlarda korse kullanımı veya cerrahi müdahale gerekebilir. Erken teşhis ve düzenli takip, bu durumların yönetiminde kritik öneme sahiptir. Eğer siz veya çocuğunuzda bu belirtilerden herhangi biri varsa, bir ortopedi uzmanına başvurmanız önerilir.